Skarga na przewlekłość postępowania.
Po co jest skarga na przewlekłość postępowania?
To narzędzie dla strony, której sprawa w sądzie albo postępowaniu przygotowawczym „stoi” dłużej, niż to konieczne. Ustawa obejmuje też przewlekłość w egzekucji i innych sprawach dotyczących wykonania orzeczenia (gdy wynika z działania/bezczynności sądu lub komornika).
Co ustawodawca rozumie przez „przewlekłość”.
Przewlekłość zachodzi, gdy postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego sprawę trwa dłużej niż to konieczne (albo dłużej niż potrzeba do załatwienia sprawy egzekucyjnej). Sąd ocenia m.in. łączny dotychczasowy czas sprawy, jej zawiłość, znaczenie dla strony i zachowanie uczestników.
Uwaga: przepisów o skardze co do zasady nie stosuje się do spraw z zakresu k.k.w. (wykonawczych), z wyjątkiem roszczeń na rzecz pokrzywdzonego (naprawienie szkody, zadośćuczynienie, nawiązka).
Kto może złożyć skargę na przewlekłość postępowania?
Uprawnieni są m.in.: strony w postępowaniu cywilnym, karnym (także pokrzywdzony), wykroczeniowym, skarbowym, uczestnicy w nieprocesie, interwenient uboczny, skarżący w postępowaniu sądowo-administracyjnym, a w egzekucji – strona i inna osoba realizująca tam swoje uprawnienia.
Gdzie składa się skargę na przewlekłość postępowania?
Zasadą jest sąd przełożony nad sądem prowadzącym sprawę; przy połączeniu etapów (np. rejon + okręg) właściwy bywa sąd apelacyjny. Skargi na przewlekłość w WSA/NSA rozpoznaje NSA, a na SA/SN – Sąd Najwyższy. Skargę na postępowanie egzekucyjne rozpoznaje sąd okręgowy miejsca egzekucji. Gdy chodzi o postępowanie przygotowawcze, właściwy jest sąd przełożony nad sądem, który byłby właściwy rzeczowo do rozpoznania sprawy.
Skarga na przewlekłość postępowania – jak i kiedy wnieść ?
Skargę wnosi się w toku sprawy (nie po jej prawomocnym zakończeniu):
- co do zasady – do sądu, przed którym sprawa się toczy,
- w egzekucji – do właściwego sądu okręgowego,
- w przygotowawczym – do prokuratora prowadzącego/nadzorującego (który następnie przekazuje ją sądowi właściwemu).
Skarga musi spełniać wymogi pisma procesowego oraz zawierać żądanie stwierdzenia przewlekłości i okoliczności je uzasadniające; można domagać się zaleceń co do czynności i sumy pieniężnej.
Opłata i termin rozpoznania.
- Opłata sądowa: stała – 200 zł.
- Termin: sąd rozpoznaje skargę w ciągu 2 miesięcy od jej złożenia.
Co sąd może orzec rozpoznając skargę na przewlekłość postępowania?
- Oddalenie skargi (gdy niezasadna).
- Uwzględnienie i stwierdzenie przewlekłości; dodatkowo sąd może (na żądanie lub z urzędu) wydać zalecenia podjęcia określonych czynności w terminie (bez wkraczania w ocenę merytoryczną sprawy).
- Suma pieniężna dla skarżącego: od 2000 do 20.000 zł, przy czym co najmniej 500 zł za każdy rok dotychczasowego trwania sprawy; więcej niż 500 zł/rok możliwe, jeśli sprawa ma szczególne znaczenie, a strona nie przyczyniła się do zwłoki. Płatnikiem jest Skarb Państwa (albo komornik, gdy skarga dotyczy komornika); gdy przewlekłość wystąpiła u kilku organów, sąd dzieli odpowiedzialność.
Skarga na przewlekłość postępowania, kiedy można złożyć kolejną?
- Co do zasady: po 12 miesiącach od orzeczenia w sprawie skargi.
- W postępowaniu przygotowawczym z tymczasowym aresztowaniem oraz w egzekucji – po 6 miesiącach.
Związek ze sprawą o odszkodowanie/zadośćuczynienie
Po uwzględnieniu skargi możesz dochodzić odszkodowania lub zadośćuczynienia od Skarbu Państwa (ew. solidarnie z komornikiem). Prawomocne postanowienie o uwzględnieniu skargi wiąże sąd cywilny co do faktu przewlekłości, a przyznane wcześniej kwoty z tytułu sumy pieniężnej odlicza się od dochodzonych roszczeń za ten sam okres.
Skarga na przewlekłość postępowania, co dołączyć i jak ją uzasadnić?
- Oś czasu: kiedy wszczęto sprawę, kluczowe czynności, ile czekano na rozprawy/rozstrzygnięcia.
- Wskazanie etapów „przestoju”: brak wyznaczenia terminu, niepodejmowanie oczywistych czynności, długie przerwy w korespondencji.
- Znaczenie sprawy: np. sprawa rodzinna, zabezpieczenie bytu, zdrowia; brak działań po Twojej stronie, które przedłużałyby postępowanie.
Potrzebujesz w sprawie skargi pomocy adwokata?
Jeśli potrzebna jest pomoc aby sporządzić skargę na przewlekłość postępowania i jednocześnie reprezentować Cię wtym postępowaniu, skontaktuj się na naszą kancelarią : Kontakt
Materiał informacyjny – nie stanowi porady prawnej w konkretnej sprawie.
Skarga na przewlekłość postępowania, wzór do pobrania.
